คลังยันปี62บังคับใช้กฎหมายภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง แจงหลักการเก็บภาษีไม่กระทบกลุ่มรายได้น้อยและปานกลาง ด้านกรมธนารักษ์เตรียมประกาศราคาประเมินที่ดินรายแปลงทั่วประเทศ 1 ม.ค.61 ธุรกิจอสังหาฯ แนะลดอัตราและจัดเก็บภาษีแบบคงที่ หวังลดใช้ดุลพินิจเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น

การจัดทำ พ.ร.บ.ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. ... ซึ่งอยู่ระหว่างการพิจารณารายละเอียด ของคณะกรรมาธิการ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ถือเป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับหลายภาคส่วน วานนี้ (29 ส.ค.) สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย หอการค้าไทย ร่วมกับ สมาคมธุรกิจบ้านจัดสรร จัดสัมมนาวิชาการ เรื่อง "เจาะลึกร่าง พ.ร.บ.ภาษีที่ดินและสิ่ง ปลูกสร้าง" เพื่อให้ความรู้กับผู้ประกอบการและ ระดมความคิดเห็นเสนอกรรมาธิการ สนช.

นายพรชัย ฐีระเวช ที่ปรึกษาด้านเศรษฐกิจการเงิน สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) กล่าวว่า รัฐบาลไม่มีแผนเลื่อนการนำกฎหมายภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างมาบังคับใช้ โดยการพิจารณากฎหมายดังกล่าวยังอยู่ในชั้นคณะกรรมาธิการสภานิติบัญญัติแห่งชาติ คาดกฎหมายดังกล่าวจะผ่าน การพิจารณาและมีผลบังคับใช้จริงในปี 2562 หลักการจัดเก็บภาษีตามร่างกฎหมายดังกล่าว จะไม่กระทบต่อผู้มีรายได้น้อยและปานกลาง ขณะเดียวกัน ก็จะมีข้อยกเว้นและลดหย่อนให้สำหรับผู้ที่อยู่ในข่ายต้องเสียภาษี โดยผู้ที่อยู่ในข่ายต้องเสียภาษี คือ 1.ผู้ที่มีรายชื่อ เป็นเจ้าของที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง 2.เจ้าของห้องชุด และ 3.ผู้ที่ครอบครองที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ส่วนผู้ที่มีหน้าที่ในการจัดเก็บภาษี คือ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ออกกฎหมายลูกเคาะเพดานภาษี ร่างกฎหมายได้มีการกำหนดอัตราเพดานการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง แต่อัตราเพดานดังกล่าวก็อยู่ระหว่างการพิจารณาในชั้นคณะกรรมาธิการ สนช. ส่วนอัตราการจัดเก็บจริงนั้น จะมีการออกกฎหมายลูกเพื่อกำหนดอัตราจัดเก็บจริงอีกครั้ง ฉะนั้น การที่มีการคำนวณภาระภาษีโดยนำมูลค่าที่ดินในปัจจุบันไปคูณกับอัตราเพดานภาษีที่กำหนดและออกมาเป็นภาระภาษีในช่วงที่ผ่านมา จึงยังไม่ใช่ข้อเท็จจริง

สำหรับประเภทและอัตราเพดาน ภาษีของที่ดินและสิ่งปลูกสร้างตามที่ร่างกฎหมายกำหนด 4 ประเภท คือ 1.ประเภทที่ดินเพื่อเกษตรกรรม อัตราเพดานภาษีอยู่ที่ 0.2% ของราคาประเมิน 2.ที่อยู่อาศัย อัตราเพดานภาษีอยู่ที่ 0.5% ของราคาประเมิน 3.อื่นๆ (ที่ดินเพื่อการพาณิชย์และอุตสาหกรรม) อัตราเพดานอยู่ที่ 2% ของราคาประเมิน และ 4.ที่รกร้างว่างเปล่า อัตราเพดานภาษีอยู่ที่ 2% ของราคาประเมิน และ จะจัดเก็บเพิ่มอัตรา 0.5% ในทุกๆ 3 ปี แต่สูงสุดไม่เกิน 5% "มีการประเมินของนักวิชาการถึงภาระภาษีที่จะเกิดขึ้นจากกฎหมายดังกล่าว ยกตัวอย่าง เอาที่ดินบริเวณลาดพร้าวมาคำนวณภาษี โดยนำอัตราเพดานภาษีมาประเมิน ทำให้ดูเหมือนว่า ภาระภาษีที่เกิดขึ้นนั้นสูงไปมาก แต่อัตราจัดเก็บจริงจะกำหนดเป็นกฎหมายลูกอีกครั้ง ทาง สศค.ได้ร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทำการประเมินภาระภาษีที่จะเกิดขึ้นจริงกับผู้เสียภาษี"

แจงบทลงโทษตามกฎหมายเดิม

ส่วนกรณีที่มีข้อกังวลเกี่ยวกับบทลงโทษอาญาสำหรับผู้ที่เลี่ยงภาษีนั้น ในร่างกฎหมายนี้ จะให้อำนาจท้องถิ่นในการยึดทรัพย์ ขายทอดตลาด และ มีโทษอาญา ซึ่งเป็นอำนาจเดิมตามที่กฎหมายภาษีบำรุงท้องที่ และ กฎหมายภาษี โรงเรือนและที่ดินบังคับใช้แต่เดิม ไม่ได้เป็นการเพิ่มอำนาจใหม่ให้แก่กฎหมายฉบับนี้แต่อย่างใด

ขณะเดียวกัน การพิจารณาบทลงโทษอาญาถือว่าเทียบเคียงกับกฎหมายภาษีฉบับอื่นๆ แต่การพิจารณาบทลงโทษนั้น จะมีคณะกรรมการดูแลผู้ที่ได้รับ ผล กระทบสามารถอุทธรณ์ได้

ราคาประเมินที่ดินรายแปลง ม.ค.61

นางสาววิลาวัลย์ วีระกุล ผู้อำนวยการสำนักประเมินราคาทรัพย์สิน กรมธนารักษ์ กล่าวว่า กรมธนารักษ์จะประกาศราคาประเมิน ที่ดินรายแปลงเพื่อรองรับการบังคับใช้กฎหมายภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างในวันที่1ม.ค.2561 ขณะนี้สามารถประเมินราคาที่ดินรายแปลงได้แล้วเสร็จทั่วประเทศแล้วจำนวน 70%ของการประเมินที่ดินรายแปลงทั้งหมด "เราสามารถประเมินราคาที่ดินรายแปลงราว 4-5 แสนแปลงต่อปี แต่ขณะนี้ เราได้รับงบประมาณ ทำให้สามารถจ้างเอกชนโดยนำระบบไอทีเข้ามาช่วยประเมิน ทำให้การประเมินที่ดินรายแปลงเร็วขึ้น สามารถประกาศราคาประเมินได้วันที่ 1 ม.ค.2561"

นางสาววิลาวัลย์ กล่าวว่า เมื่อกรมฯ ประกาศราคาประเมินที่ดินรายแปลงแล้ว ทุกคนสามารถเข้าถึงข้อมูลราคาที่ดินรายแปลงได้ทันที กรมฯจะมีแอพพลิเคชั่นให้สามารถเข้าไปเปิดดูราคาได้  สิ่งสำคัญคือ เจ้าของที่ดินต้องนำโฉนดที่ดินไปเปลี่ยนให้เข้าสู่ระบบแผนที่ที่เรียกว่า UPM เพื่อให้สามารถเข้าถึงข้อมูลราคาประเมินได้

อย่างไรก็ดี แต่ละจังหวัดจะเป็นผู้กำหนดบัญชีราคาสิ่งปลูกสร้าง ขณะเดียวกัน ในการประเมินภาษี จะมีแนวทางการลดหย่อนจากค่าเสื่อมของสิ่งปลูกสร้างด้วย เช่น อาคารคอนกรีต มีอายุการใช้งาน 4-7 ปี เมื่อพ้นอายุดังกล่าวแล้ว ราคาสิ่งปลูกสร้างจะถูกลดเหลือ 24% เท่านั้น ส่วนอาคารชุดจะไม่มีการลดหย่อนค่าเสื่อม

กรมฯ ยืนยันว่า ราคาประเมิน ที่ดินที่กรมฯได้ประเมินนั้นเป็นราคาที่ผู้เสียภาษียอมรับในการเสียภาษี โดยเป็นราคาที่ใช้ในการจดทะเบียนการซื้อขาย ซึ่งแน่นอนว่าเป็นราคาที่ต่ำกว่าราคาตลาด เป็นธรรมสำหรับผู้เสียภาษี แต่อาจไม่เป็นธรรมสำหรับผู้ที่ได้รับการเวนคืนที่ดิน สำหรับที่ดินและ สิ่งปลูกสร้างที่มีลักษณะการประกอบอุตสาหกรรม เช่น โรงไฟฟ้า เขื่อน จะต้องจ้างที่ปรึกษาในการประเมินทรัพย์สินเพื่อชำระภาษีด้วยตัวเอง

อสังหาฯ แนะจัดเก็บคงที่

นายอธิป พีชานนท์ กรรมการบริหาร สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และประธานสมาคมการค้ากลุ่มธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และก่อสร้าง กล่าวว่า การจัดทำพ.ร.บ.ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง เป็นเรื่องที่ดี ในการเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดเก็บรายได้จากการใช้ประโยชน์ที่ดินโดยภาพรวมและลดความเหลื่อมล้ำ ผู้ประกอบการในธุรกิจอสังหาฯ เห็นด้วยกับแนวทางการจัดเก็บภาษีที่ดินใหม่

เนื่องจากเป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับหลายภาคส่วน รวมทั้ง สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สมาชิกหอการค้าทั่วประเทศ สมาคมการค้ากว่า 145 สมาคม บริษัทที่เป็นสมาชิกกว่า 38,000 บริษัท ที่มีสมาชิกกว่าแสนราย จึงต้องการให้ความรู้ และระดมความคิดเห็นจากส่วนรวม เพื่อสรุปประเด็นข้อเสนอเกี่ยวกับ ร่างพ.ร.บ. ภาษีที่ดิน ให้กับกรรมาธิการ สนช. พิจารณา ก่อนที่จะบังคับใช้กฎหมาย

ทั้งนี้ ยังมีข้อกังวลเกี่ยวกับร่าง พ.ร.บ.ภาษีที่ดิน ที่กำหนดประเภทการจัดเก็บแยกย่อย 4 ประเภท เกษตรกรรม, ที่อยู่อาศัย, พาณิชยกรรม /อุตสาหกรรม และที่ดินรกร้างว่างเปล่า โดยกำหนดเพดานการจัดเก็บแต่ละประเภทแยกย่อยหลายอัตรา นอกจากนี้ยังมีเงื่อนไขการยกเว้น การลดหย่อนหลายประเภท มองว่าแนวทางปฏิบัติมีความซับซ้อน หลักการจัดเก็บภาษีไม่ควรจัดเก็บหลายอัตรา ควรจัดเก็บในอัตราคงที่ เพื่อความง่ายและสะดวกในการปฏิบัติ

"แนวทางการบังคับใช้กฎหมายต้องง่ายและปฏิบัติได้จริง การกำหนดการจัดเก็บหลายประเภทและหลายอัตรา รวมทั้งเงื่อนไขการลดหย่อน รวมแนวทางการพิจารณาทุกรูปแบบ 40-50 อัตรา ทำให้ยากต่อการปฏิบัติ หากเปรียบเทียบกับการจัดเก็บภาษีมูลค่า เพิ่มที่ 7% เป็นการจัดเก็บภาษีที่เข้าใจง่ายและใช้ได้จริง ที่มูลค่าจะเพิ่มตามราคาสินค้า"

นายอธิป กล่าวว่า แนวทางการประเมินประเภทที่ดินและ สิ่งปลูกสร้าง และการประเมินมูลค่าทรัพย์ โดยกระจายอำนาจให้ท้องถิ่น ถือเป็นเรื่องที่ดี แต่ยังมีความกังวลเรื่องหลักการการใช้ดุลพินิจของเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น เนื่องจากอัตราภาษีแต่ละประเภทมีเพดานต่างกัน ดังนั้นจะต้องมีกฎหมายลูกกำหนดนิยาม ที่ดินแต่ละประเภทให้ชัดเจน เพื่อลดการใช้ดุลพินิจของเจ้าหน้าที่ และป้องกันการทุจริต

นอกจากนี้ไม่ควรมีบทลงโทษจำคุก กรณีหรือการกระทำที่ไม่มีเจตนาเลี่ยงภาษี เพื่อความโปร่งใสในการบังคับใช้กฎหมาย